Dễ dàng hình dung, chúng ta bắt đầu từ thực tế hàng ngày. Bạn
biết rằng có rất nhiều cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp đang hoạt động trong nền
kinh tế. Các tổ chức này có thể rất khác nhau về vai trò, sứ mệnh, mục tiêu tuy
nhiên bất cứ một tổ chức nào cũng có hai đặc điểm chính:
Đặc điểm 1: Mọi tổ chức đều đưa ra mục tiêu hoạt động và chiến
lược hoạt động cụ thể. Chẳng hạn mục tiêu của doanh nghiệp là tối đa doanh thu,
giảm tối thiểu chi phí và tăng tối đa lợi nhuận.
Đặc điểm 2: Mục tiêu quản trị, mọi nhà quản lý đều cần thông
tin để điều hành, kiểm soát hoạt động của tổ chức. Tổ chức với quy mô càng lớn
thì nhu cầu thông tin cho quản lý đó càng nhiều.
1.1. Khái niệm của
KTQT
Kế toán quản trị là một nhánh mới
của ngành kế toán được ra
đời trong thời gian hơn 15 năm trở lại đây và đang trở thành xu thế mới của kế
toán hiện đại.
Một cách dễ hiểu nhất, đây là lĩnh vực chuyên môn của kế
toán nhằm nắm bắt các vấn đề thực trạng, đặc biệt là thực trạng tài chính của
doanh nghiệp. Qua đó giúp nhà quản lý doanh nghiệp ra quyết định điều hành một
cách tối ưu nhất. Thông tin của KTQT đặc biệt quan trọng trong vận hành doanh
nghiệp, đồng thời phục vụ kiểm soát và đánh giá doanh nghiệp đó.
Có hai loại thông tin mà KTQT sẽ cung cấp bao gồm thông tin
tài chính và thông tin phi tài chính. Tất cả các thông tin này được gọi chung lại
là thông tin quản lý. Thông tin được cung cấp không phải là thông tin tài chính
đơn thuần, trước khi cung cấp thông tin, người làm kế toán quản trị cần biết rõ
mục đích của những thông tin đó.
2. Vai trò của kế toán quản trị?
2.1. Vai trò đối với
nhà quản trị doanh nghiệp
ác giám đốc điều hành đều có mục tiêu chung là quản lý hiệu
quả hoạt động kinh doanh. Các họat động hàng ngày đều xung quanh vấn đề xử lý
thông tin và ra quyết định hiệu quả. Vai trò của kế toán quản trị là cung cấp
thông tin cho các giám đốc điều hành để phục vụ cho việc ra quyết định. Quá
trình ra quyết định cho công việc điều hành kinh doanh có thể được mô tả qua
các bước như sau:
Lập kế hoạch: Các giám đốc doanh nghiệp luôn có kế hoạch
kinh doanh rõ ràng vào đầu các năm tài chính và mục tiêu của họ là đưa công ty
cán đích doanh thu. Kế hoạch này sẽ gắn liền với mục tiêu ngắn hạn, trung hạn
hoặc dài hạn. Khi lên kế hoạch, giám đốc doanh nghiệp cần liên kết tất cả các lực
lượng của các bộ phận trong công ty để hướng tới mục tiêu đã xác định.
Tổ chức công tác điều hành: Trong việc tổ chức, nhà quản lý
sẽ quyết định cách liên kết tốt nhất giữa tổ chức, con người với các nguồn lực
lại với nhau sao cho kế hoạch được thực hiện có hiệu quả nhất. Trong việc điều
hành, các nhà quản lý giám sát hoạt động hàng ngày và giữ cho cả tổ chức hoạt động
trôi chảy.
Kiểm soát: Sau khi đã lập kế hoạch và tổ chức thực hiện, các
giám đốc điều hành là người phải kiểm tra và đánh giá việc thực hiện kế hoạch.
Để thực hiện chức năng kiểm tra, họ sử dụng các bước công việc cần thiết để đảm
bảo cho từng bộ phận và cả tổ chức đi theo đúng kế hoạch đã vạch ra. Trong quá
trình kiểm soát, họ sẽ so sánh hoạt động thực tiễn với kế hoạch đã thiết lập.
So sánh này sẽ chỉ ra ở khâu nào công việc thực hiện chưa đạt yêu cầu, và cần sự
hiệu chỉnh để hoàn thành nhiệm vụ và mục tiêu đã thiết lập.
Ra quyết định: Ra quyết định là việc thực hiện những lựa chọn
hợp lý trong số các phương án khác nhau. Ra quyết định không phải là một chức
năng riêng biệt, nó là một chức năng quan trọng, xuyên suốt các khâu trong quá
trình quản lý một tổ chức, từ khâu lập kế hoạch, tổ chức thực hiện cho đến kiểm
tra đánh giá. Chức năng ra quyết định được vận dụng liên tục trong suốt quá
trình hoạt động của doanh nghiệp.
2.2. Đối với tổ chức
Vai trò số 1 của người làm kế toán quản trị là thu thập và
cung cấp thông tin thích hợp và nhanh chóng cho các nhà quản lý để họ thực hiện
viêc điều hành, kiểm soát hoạt động của tổ chức và ra quyết định.
Các giám đốc sản xuất thường vạch kế hoạch và ra quyết định
về các phương án và lịch trình sản xuất, các giám đốc marketing thì ra các quyết
định về quảng cáo, khuyến mãi và định giá sản phẩm. Các giám đốc tài chính thường
ra các quyết định về huy động vốn và đầu tư. Tựu chung lại ứng với mỗi mục
tiêu, nhà quản lý đều cần thông tin cho các quyết định. Người làm kế toán quản
trị sẽ cung cấp các thông tin hữu ích cho các nhà quản lý các cấp trong tổ chức.
Vì vậy, một yêu cầu đặt ra cho các nhân viên kế toán quản trị là họ phải am hiểu
các tình huống ra quyết định của các nhà quản lý.
3. Đặc điểm của của Kế Toán Quản Trị?
Mục tiêu là điểm khác nhau căn bản của kế toán tài chính và
kế toán quản trị. Nếu như mục tiêu của kế toán tài chính là cung cấp thông tin
cho đối tượng bên ngoài tổ chức bao gồm cổ đông, nhà đầu tư hiện tại và tiềm
năng, chủ nợ, các cơ quan nhà nước, các nhà phân tích đầu tư chứng khoán, khách
hàng thì kế toán quản trị cung cấp thông tin phục vụ cho nhà quản lý của chính
tổ chức đó. Họ có thể là các giám đốc điều hành, giám đốc marketing, giám đốc
tài chính v.v…
Tuy vậy, cả hai hệ thống kế toán này cũng có nhiều điểm giống
nhau bởi cả hai đều dựa vào dữ liệu thu thập được từ hệ thống kế toán cơ bản của
tổ chức. Hệ thống này bao gồm thủ tục, nhân sự, hệ thông máy tính nhằm thu thập
và lưu trữ các dữ liệu tài chính của tổ chức. Một phần của hệ thống kế toán
chung này là hệ thống kế toán chi phí (cost accounting), có nhiệm vụ thu thập
thông tin chi phí được sử dụng chung. Ví dụ, số liệu về giá thành sản phẩm được
nhà quản lý sử dụng để định giá bán sản phẩm, đó là một mục đích sử dụng thông
tin của kế toán quản trị. Tuy vậy, số liệu giá thành cũng được sử dụng để xác định
giá trị hàng tồn kho trên bảng cân đối kế toán, đó lại là một mục đích sử dụng
thông tin của kế toán tài chính.
4. Tổng kết.
Đối với doanh nghiệp, kế toán quản trị góp một vai trò không
thể thiếu trong các hoạt động kinh doanh của công ty, tất cả các thông tin mà họ
cung cấp sẽ là yếu tố then chốt giúp nhà quản lý hoạch định công việc giám sát
và điều hành doanh nghiệp một cách hiệu quả nhất. Xu thế mới đã hình thành và sự
thay đổi là cần thiết đã đặt ra những cơ hội và thách thức to lớn cho người làm
nghề kế toán – tài chính.
Nhận xét
Đăng nhận xét